Lực lượng quân đội Trug Quốc. Ảnh: EPA
Báo cáo từ Bộ Quốc phòng Mỹ nói rằng quân đội Trung Quốc đang tiếp tục mở rộng phạm vi và khả năng quân sự vượt qua khu vực địa lý của họ.
Theo báo cáo, Trung Quốc đang phát triển tên lửa đầu đạn có khả năng tấn công tàu sân bay ở cách xa 1.500 km, tức là có thể vươn tới khu vực hoạt động của hải quân Mỹ. Trung Quốc cũng đang chuẩn bị chế tạo tàu sân bay đầu tiên trong năm nay, và đã bắt đầu đào tạo phi công để vận hành cỗ máy này. Cũng theo tài liệu của Mỹ, hải quân Trung Quốc cũng được tăng cường bởi các tàu ngầm chạy bằng năng lượng hạt nhân. Một căn cứ hải quân đã gần như được hoàn thành ở đảo Hải Nam, có "tiếp cận trực tiếp với đường biển quốc tế trọng điểm", tài liệu có đoạn.
Bản báo cáo được trình Hạ viện Mỹ hằng năm cũng chỉ ra một số tiến bộ mang tính tích cực, như phát triển quân sự nhằm mục đích nhân đạo hay chống khủng bố.
Theo CNN, Lầu Năm Góc cho rằng quân đội Trung Quốc đã có "những cải tiến khiêm tốn về sự minh bạch quân sự và các vấn đề an ninh" trong năm 2009, nhưng "sự minh bạch hạn chế đó làm tăng thêm sự bất ổn và nguy cơ hiểu lầm".
Bộ Ngoại giao và Quốc phòng Trung Quốc chưa có phản ứng chính thức về báo cáo của Mỹ. Tuy nhiên các báo lớn của nước này đăng nhiều bình luận phản bác từ các học giả và chuyên gia Trung Quốc.
Shi Yinhong - một học giả lâu năm về quan hệ đối ngoại tại Đại học Nhân dân Trung Quốc - tuyên bố: "Trung Quốc đang nỗ lực hết sức để tăng cường sự minh bạch về quân sự, và sẽ tiếp tục làm điều này. Nhưng quyết định này sẽ chỉ do Trung Quốc thực hiện, sau khi xem xét đến sự an toàn quốc gia".
Ni Feng, một nhà nghiên cứu tại Viện khoa học xã hội Trung Quốc, nhận định bản báo cáo mới nói về cảm giác của Lầu Năm Góc nhiều hơn là sự thật. "Phần lớn những người làm nên bản báo cáo này là những quan chức trong Bộ Quốc phòng Mỹ, rất ít là chuyên gia Trung Quốc", China Daily dẫn lời Feng nói. "Bản báo cáo không hề chuyên nghiệp. Nó sử dụng các thuật ngữ mập mờ mà không có bằng chứng xác thực".
Tờ Global Times dẫn lời Zheng Yongmian, giám đốc viện Đông Á thuộc đại học quốc gia Singapore nói rằng báo cáo của Mỹ có "giọng điệu khiêu khích", trong khi một số chuyên gia khác bình luận là tài liệu này đã "được làm dịu đi".
Theo Xinhua, bản báo cáo được thực hiện trước khi Bắc Kinh cắt liên lạc quân sự với Mỹ vì việc Washington bán vũ khí cho Đài Loan, nhưng lại trì hoãn đến 5 tháng sau mới công bố.
Dean Cheng, nhà nghiên cứu về chính trị Trung Quốc tại Hiệp hội di sản ở Washington, Mỹ, cho rằng điều ngạc nhiên nhất của bản báo cáo dài 83 trang chính là có quá ít bất ngờ trong nội dung. "Có vẻ câu hỏi trong văn bản này đã chuyển từ 'Trung Quốc sẽ làm gì' sang 'nước Mỹ sẽ làm gì'", ông nói.
Song Minh