Các nhà sinh họa phân tử quan sát và thấy tế bào người lão hóa theo nhiều tốc độ khác nhau, từ đó đưa đến sự phân biệt giữa “tuổi theo thời gian” với “tuổi sinh học”.
Nhưng lý do vì sao lại lão hóa nhanh chậm khác nhau vẫn chưa được làm sáng tỏ. Những yếu tố thuộc môi trường như hút thuốc, căng thẳng, và thể dục đều đặn dường như có ảnh hưởng đến tốc độ lão hóa tế bào.
Ảnh: The Time
Tuy nhiên mới đây, lần đầu tiên, các nhà khoa học đã tìm ra mối liên kết giữa gien với sự lão hóa tế bào. Phát hiện này gợi ý hướng điều trị mới cho các bệnh liên quan đến tuổi già cũng như các loại ung thư.
Những năm qua, lĩnh vực “lão hóa sinh học” đã tập trung vào nhiễm sắc thể. Mọi nhiễm sắc thể đều có mũ bảo vệ ở hai đầu, gọi là telomeres, như kiểu một loại mũ bảo hiểm. Mỗi lần một tế bào tự nhân đôi, mũ telomere sẽ ngắn lại. Chính sự ngắn lại này liên quan đến một loạt những bệnh liên quan đến tuổi già như tim mạch và một số loại ung thư.
Một nhóm nghiên cứu ở Anh và Netherlands đã tầm soát hơn 500.000 gien khác nhau trong bộ gen người. Khảo sát trên gần 12.000 người, họ đang nỗ lực để chỉ rõ hơn mối liên hệ giữa gien và chiều dài mũ telomere.
Nhóm nghiên cứu đã nhận thấy một đoạn gien đặc biệt có liên hệ tới sự dài ngắn khác nhau của mũ telomere ở mỗi người. Đoạn gien này nằm cạnh một gien mang tên TERC, vốn được biết đến với vai trò sản xuất enzyme telomerase. Telomerase giúp sửa chữa mũ telomeres mỗi khi mũ bị ngắn đi.
Nhưng gien TERC chỉ là một trong nhiều gien ảnh hưởng đến chiều dài mũ telomere. “Bước kế tiếp của chúng tôi là mở rộng nghiên cứu ra từ 500.000 tới 50 triệu mẫu đánh dấu gien. TERC rõ ràng mới chỉ là mẩu đầu tiên của bức tranh xếp hình phức tạp về gien.” Tim Spector thuộc trường Kings College London, một thành viên của nhóm nghiên cứu, cho biết.
Nhóm nghiên cứu cũng cho hay, việc hiểu thêm về những yếu tố quyết định chiều dài mũ telomere sẽ giúp các nhà khoa học một ngày kia tìm ra cách điều trị các bệnh liên quan đến tuổi già. Nhưng họ cũng thừa nhận từ đây tới đó đường còn rất xa. Lý do là mũ telomeres, trong khi có thể làm giảm thấp nguy cơ bệnh tim, thì cũng đóng một vai trò trong việc sinh ra ung thư.
“Nếu bạn có thể làm cho các tế bào bất tử bằng cách cho mũ telomere của chúng luôn luôn được dài đủ, thì bạn cũng đồng thời làm tăng đáng kể các loại ung thư quái ác.”
Năm ngoái, giải Nobel y học đã được trao cho ba nhà khoa học Mỹ vì đã làm việc trong lĩnh vực này. Nay nhiều nhà khoa học tin rằng chính mũ telomere sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về đồng hồ sinh học, và một ngày kia chúng ta sẽ tìm được cách dừng chậm hoặc quay ngược lại chiếc đồng hồ đó.
Theo Bee